Autore: Iskra Opetçeska
Lista e mënyrave të shkeljes së parimit të gjykimit të drejtë dhe të paanshëm nga disa nga gjyqtarët në Republikën e Maqedonisë së Veriut është e gjatë. Maqedonia e Veriut. Nga (mos)njohja e të pandehurit me të drejtat e tij, përmes komunikimit të preferuar me prokurorët, deri te mosrespektimi i prezumimit të pafajësisë që në fillim të procesit. Është përgjegjësi ekskluzive do të përsërisim, e një pjese të gjyqtarëve dhe për të ndryshuar këtë situatë duhet respektimi më konsekuent i LPP-së dhe i rolit kontrollues të Këshillit Gjyqësor, por sigurisht edhe trajnimi i vazhdueshëm i gjyqtarëve.
Gjyqtarët ende ndikojnë në proceset gjyqësore në drejtim të shkeljes së parimit të një gjykimi të drejtë dhe të paanshëm të garantuar si nga Kushtetuta ashtu edhe nga ligjet, por edhe nga neni 6 i Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (GJEDNJ). Këtë e tregojnë të dhënat që kemi hasur në këtë hulumtim, ndonëse as gjyqtarët, me përjashtime të rralla, as Këshilli Gjyqësor, e as Këshilli i Prokurorëve Publikë nuk janë të gatshëm ta pranojnë apo të flasin në detaje për këtë problem.
Roli i gjyqtarit në proceset gjyqësore ka ndryshuar dukshëm, sidomos në kuptimin formal, pas braktisjes së modelit të vjetër të zhvillimit të procedurës penale, nga para-hetimi deri te fjala përfundimtare dhe shpalljen e aktgjykimit. Modeli i mëparshëm nënkuptonte ekzistencën e gjyqtarëve hetues që drejtonin hetimin, të cilët kishin një lidhje të pathyeshme si me policinë ashtu edhe me Prokurorinë Publike (PP).
Me Ligjin aktual për Procedurën Penale (LPP), pothuajse e vetmja kompetencë e gjyqtarit në hetim është ajo e gjyqtarit të procedurës paraprake, d.m.th. të vendosë për masat për sigurimin e të dyshuarit, por jo edhe në fazat e tjera të hetimit. Roli kryesor i gjyqtarit në drejtim të një gjykimi të drejtë dhe të paanshëm fillon pas paraqitjes së propozim-aktakuzës ose aktakuzës nga ana e prokurorisë, deri në shpalljen e aktgjykimit. Me këtë ligjvënësi ka dashur ta këpusë lidhjen e ngushtë mes gjykatës dhe prokurorisë, gjë që palëve do t’u jepte trajtim të barabartë në procedurë. Por, në praktikë gjërat nuk janë gjithmonë kështu.
PËR KOLEVSKIN LIGJI ËSHTË GARANCI E MJAFTUESHME
Kryetari i Këshillit të Prokurorëve Publikë, Aco Kolevski, konsideron se gjyqtari nuk mund të ndikojë në procedurën penale në kuptim të shkeljes së të drejtave të palëve në procedurë. Garant për këtë, sipas tij, është ligji themelor procedural – LPP-ja.
“Me LPP-në e vjetër, sipas të cilit gjyqtari ka udhëhequr edhe hetimet, ka pasur mundësi të ndikojë në të drejtat e palëve në procedurë. Mirëpo, LPP-ja ekzistuese përcakton saktësisht se si zhvillohet procedura penale dhe, për rrjedhojë, gjyqtari është i obliguar të respektojë ligjin, i cili nuk i lë hapësirë të ndikojë në procedurë në aspektin e shkeljes së të drejtave të palëve”.
Por, vetëm nëse shikohet praktika e Këshillit Gjyqësor, shihet se një gjyqtar mund të shkarkohet mbi këtë bazë. Rasti i fundit tregon se Këshilli Gjyqësor në mars të vitit 2021 ka shkarkuar një gjyqtare pas ankesës së parashtruar nga avokati Asmir Alispahiq, i cili është dënuar nga gjyqtarja për shkak të statusit të shkruar në rrjetet sociale. Në sqarim, ndër të tjera, Alispahiq ka thënë se gjyqtarja e shkarkuar ka zhvilluar procedurën në mënyrë tendencioze dhe dashakeqe ndaj tij, gjë që është e papranueshme për një gjyqtar.
“Profili në Facebook është një gjë personale. Ka mënyrë për të përcaktuar nëse e kam ofenduar gjykatën me postimin tim. Gjyqtarja tregoi një mënyrë të çuditshme dhe joprofesionale dhe gjatë procedurës theksoi një mal me komente poshtëruese ndaj meje. “Është një precedent i paparë – që një gjyqtar të vihet në situatë për të marrë Vendim për dënimin e një avokati, i cili ndërkohë më nuk ka marrë pjesë në procedurën penale. thotë Alispahiq.
Kjo praktikë e Këshillit Gjyqësor buron edhe nga ndryshimet ligjore të këtij organi nga viti 2019, si dhe nga ndryshimet në Ligji për Gjykatat, të cilat i japin Këshillit duar shumë më të lira në drejtim të kontrollit të sjelljes profesionale të gjyqtarëve, d.m.th. theksi tani është shumë më i dukshëm në mbrojtjen e parimit të gjykimit të drejtë dhe paanshëm.
“NUK LEJOHET” – SHUMË MË SHPESH KA VËREJTJE PËR MBROJTJEN
Me fillimin e shqyrtimit kryesor, fillon edhe roli kryesor i gjyqtarëve. Në shqyrtim vendosen jetët njerëzore dhe fatet e tyre. Prandaj, nuk duhet të ketë kompromis nëse gjyqtari nuk ka siguruar barazi procedurale ndërmjet dy palëve ose ndoshta nuk është kujdesur për marrjen në pyetje të drejtë të të pandehurve, dëshmitarëve, rendin ligjor të paraqitjes së provave etj.
Sipas monitorimit të 400 lëndëve gjyqësore, nga të cilat 228 çështje penale në 15 gjykata në të gjithë vendin për vitin 2020. publikuar nga Koalicioni “Të Gjithë për Gjykim të Drejtë”, në praktikë ende ekziston shprehia e vjetër, në një pjesë mbizotëruese të lëndëve, në vend që palët – gjyqtarët t’i nxjerrin provat, zakonisht duke e lexuar titullin e provës.
“Kjo është vërejtur edhe gjatë paraqitjes së përmbajtjes së saj nga gjykata, si dhe leximit identik vetëm të titullit të provës nga pala që e ka propozuar dhe rrallë, por jo edhe aspak, ka raste kur vetë palët e kanë paraqitur në mënyrë adekuate përmbajtjen e provave të ofruara në procesin e paraqitjes së saj para gjykatës. Kjo mënyrë e paraqitjes së provave është e një rëndësie të veçantë, sepse kur publiku është i pranishëm në fazën e procedurës së provave, ai nëpërmjet aplikimit të këtij koncepti të nxjerrjes së provave ka mundësi të njihet me përmbajtjen e tyre dhe mund të bëjë një vlerësim të plotë të rrethanave që pretendohen, si nga prokuroria ashtu edhe nga mbrojtja”, shkruan në Monitorimi i lëndëve gjyqësore për vitin 2020 nga Koalicioni “Të Gjithë për Gjykim të Drejtë.
Jo më pak e rëndësishme është edhe çështja e trajtimit që e kanë gjyqtarët kanë ndaj prokurorisë dhe ndaj të pandehurit në procedurën penale. Kjo është veçanërisht e dukshme në pjesën e autorizimit të gjyqtarit për të vendosur se cilat pyetje lejohen dhe cilat jo gjatë marrjes në pyetje të dëshmitarëve apo të pandehurve.
“Vihet re se në pjesën më të madhe gjykata ka vënë re ka pasur nevojë për ndërhyrje në pyetjet e bëra nga mbrojtësi, edhe atë një masë të konsiderueshme prej 55% të shqyrtimeve. “Në një përqindje dukshëm më të vogël, 29 për qind ka pasur reagime në lidhje me pranueshmërinë e pyetjeve të prokurorisë dhe në një përqindje të papërfillshme prej 3 për qind për pyetjet e të pandehurit”, tregojnë rezultatet e Monitorimit të lëndëve gjyqësore për vitin 2020 nga Koalicioni “Të gjithë për Gjykim të Drejtë”.
Pyetja e fundit, por jo e fundit me rëndësi në të cilën shihet më së shumti (pa)anshmëria e gjyqtarit lidhet me të pandehurin, i cili në disa raste mund të paraqitet si provë në vetvete, por vetëm me propozimin e mbrojtjes ose nëse ai vetë dëshiron të dëshmojë në procedurë. Në këtë kuptim, rezultatet e procedurave të monitoruara tregojnë se “ajo që është specifike për përfshirjen e të akuzuarit si provë është mundësia që ai të merret në pyetje edhe kur ai nuk ka mbrojtës të vetin”. Por, në LPP parashikohet se në rast se i pandehuri nuk ka mbrojtës gjatë shqyrtimit kryesor, atëherë nuk ka kushte për marrjen në pyetje të tij të drejtpërdrejtë, por i pandehuri jep deklaratën e tij i vetëm, pa u pyetur nga gjykata apo ndonjë pjesëmarrës tjetër në procedurë. Kjo i referohet edhe marrjes në pyetje të kryqëzuar, por edhe të drejtës së gjyqtarit për të bërë pyetje nëse është e nevojshme për të sqaruar faktet.
“Por, në vendin tonë ka një praktikë të regjistruar kur një person që nuk ka mbrojtës në procedurë, dhe jep dëshminë e tij, gjykata është ajo që në 40% të shqyrtimeve të monitoruara e ka udhëhequr personin gjatë dhënies së dëshmisë së tij. Megjithatë, kjo është një praktikë që duhet të braktiset sa më parë, sepse shkelja e të drejtave të të akuzuarit ose marrja në pyetje e tij kryhet në kundërshtim me dispozitat e ligjit procedural dhe ka mundësi ta kthejë deklaratën e tij në provë të paligjshme, e cila nuk do të mund të përdoret më në procedurë “, kanë konstatuar vëzhguesit e Koalicionit “Të Gjithë për Gjykim të Drejtë”.
GJYQTARËT ENDE I PREFEROJNË PROKURORËT
Nëse shqyrtimi kryesor në procedurën penale ka rëndësi thelbësore dhe vendimtare për palët në procedurë, atëherë shqiptimi i aktgjykimit dhe shpallja e tij janë thelbësore dhe vendimtare për gjyqtarët. Nga shqiptimi i aktgjykimit dhe përmbajtjes së tij, d.m.th. shpjegimi i vendimit, deri te mënyra dhe koha e publikimit të tij, mund të shihen veprimet e përgjithshme të gjyqtarit dhe të jepet përgjigje në pyetjet më thelbësore që lidhen me ekspertizën, përgjegjësinë, integritetin dhe paanshmërinë e gjyqtarëve.
Ajo që prej vitesh ka qenë një nga mjetet e palëve për të garantuar një gjykim të paanshëm, përjashtimi i gjyqtarit, sipas monitorimit të Koalicionit, këtë vit është në rënie. Siç vunë në dukje vëzhguesit, kjo “nuk mund të interpretohet në kuptimin se palët kanë besim në paanshmërinë e gjykatës, por se kërkesat për përjashtim paraqiten vetëm në raste të rralla kur palët kanë besim se kanë prova të mjaftueshme për ta dëshmuar veprimin e njëanshëm të gjykatës”.
Megjithatë, për të vlerësuar paanshmërinë e gjykatës, Koalicioni, mbi të gjitha, e ka monitoruar sjelljen e gjyqtarëve ndaj palëve në procedurë. Kështu, është evidentuar se në vitin 2020, në 22 raste të monitoruara është vërejtur komunikim jo adekuat ndërmjet disa pjesëmarrësve në procedurë. Në 19 prej tyre bëhet fjalë për komunikim të pahijshëm të gjykatës me ndonjërën nga palët. Prandaj, thonë nga Koalicioni, është e nevojshme që të mbahen trajnime shtesë, veçanërisht për gjyqtarët, në mënyrë që të përmirësohet gjendja për sa i përket përshtypjes që ata e lënë me trajtimin e palëve në procedurë.
“Aq më tepër që pjesa më e madhe e komunikimit të papërshtatshëm është pikërisht ndërmjet gjyqtarit dhe prokurorit publik, e më pas edhe me mbrojtësin dhe të pandehurin. Është e rëndësishme të theksohet se ka dallime në këtë lloj komunikimi varësisht nëse është me prokurorin publik – me ç’rast pa përjashtim është komunikim me të cilin gjyqtari le përshtypjen e afërsisë me prokurorin, kështu që shpeshherë ata lejohen të hyjnë dhe të dalin nga sallat e gjyqit nga hyrjet zyrtare, të vonohet në gjykime, të hyjnë në sallën e gjyqit para se të thirret i pandehuri dhe mbrojtësi i tij, madje edhe gjyqtari ta thërrasë prokurorin në telefon për t’i thënë nëse duhet të vijë në gjykim apo jo.
Sigurisht, pjesa më e madhe e këtij komunikimi nuk është tregues i shkeljes së prezumimit të pafajësisë, por duke qenë se mbrojtja nuk është trajtuar asnjëherë në këtë mënyrë, nuk mund të mos arrijmë në përfundimin se prokurorët, qoftë edhe në një masë të vogël, janë më të privilegjuar sesa mbrojtësit dhe të pandehurit. Në të kundërtën, komunikimi joadekuat i gjykatës me mbrojtësin ose të pandehurin shpesh zhvillohet me një ton më të ashpër dhe shpesh synon të lë përshtypjen e ashpërsisë dhe intolerancës së gjykatës ndaj çështjeve, praktikisht identike, për të cilat tolerohet prokurori, siç janë mungesat në seanca, mungesa e dëshmitarëve. dhe të ngjashme”, theksojnë nga Koalicioni “Të Gjithë për Gjykim të Drejtë”.
SHKELJA E TË DREJTAVE TË TË PADITURIT DHE SUPOZIMI I PAFËJISËSË
Sipas Ligjit për Pprocedurën Penale, gjykata sipas detyrës zyrtare është e obliguar që të kujdeset për respektimin e të gjitha të drejtave të të pandehurve, të cilat, po ashtu, janë të garantuara me Kushtetutë. Por Natali Petrovska, Drejtoresha Ekzekutive e Koalicionit “Të Gjithë për Gjykim të Drejtë”, sqaron se në katër zonat e apelit në R. të Maqedonisë së Veriut nuk ka një praktikë uniforme të këshillimit për të drejtat e të akuzuarve.
“Është dëshpërues edhe fakti që kur të pandehurit këshillohen për të drejtat e tyre, disa nga gjyqtarët nuk i shpjegojnë fare të drejtat, dhe në pjesën dominuese vetëm i renditin ato. Gjatë monitorimit të vitit 2020, u konstatua se në më shumë se gjysmën, ose në 56% të rasteve, vetëm përmenden të drejtat e të pandehurve, në 16% të rasteve të pandehurve nuk u shpjegohen të drejtat e tyre dhe në 28% të rasteve të drejtat shpjegohen në mënyrë të detajuar dhe të pandehurit këshillohen siç duhet në mënyrën e përcaktuar me ligj. “Gjatë shqyrtimit më të hollësishëm të cilësisë së këshillimit, vihet re se në 13 për qind të numrit të përgjithshëm të seancave, të drejtat janë shpjeguar në mënyrë të pakuptueshme”, shpjegon Petrovska.
Vitin e kaluar ka pasur një rritje të lehtë të shkeljeve të prezumimit të pafajësisë, kështu që kjo vërehet në 5 për qind të rasteve të mbuluara nga monitorimi në vitin 2020, që edhe pse, siç thekson Petrovska, në vetvete nuk mund të merret si tregues i gjendjes së përgjithshme, sepse mostra e lëndëve të analizuara nuk është përfaqësuese. Megjithatë, ky trend në rritje i shkeljeve të prezumimit të pafajësisë duhet të trajtohet siç duhet.
“Shumica e shkeljeve të konstatuara të prezumimit të pafajësisë kanë ndodhur si rezultat i deklaratave mjaft eksplicite të gjyqtarit. Kështu, nga 11 shkelje të prezumimit të pafajësisë, në 5 prej tyre është bërë presion nga gjykata ndaj të pandehurve për ta pranuar fajësinë. Në të gjitha këto raste është evidentuar se gjyqtari para fillimit të seancave ka sugjeruar pranimin e fajësisë nga i pandehuri, me arsyetimin se do të merrte një dënim më të ulët, gjë që padyshim tregon se gjyqtari tashmë ka formuar mendim për rastin dhe fajin e të pandehurit para se të fillojë çështja”, thotë Petrovska.
Kjo është arsyeja pse Koalicioni reagoi ashpër në nëntor të vitit 2020 kur një gjyqtar i Ohrit, në kundërshtim me LPP-në, ka mbajtur një seancë pa praninë e prokurorit publik. I pandehuri nuk ishte i këshilluar për të drejtat e tij, ndërsa gjyqtari ka ndikuar edhe që i pandehuri të pranonte fajësinë në këmbim të dënimit me kusht. Në raste të ngjashme Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ) konstatoi shkelje të nenit 6 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (GJEDNJ), sepse në mungesë të prokurorit publik gjatë procedurës penale, gjyqtari, ndër të tjera, ka marrë në pyetje të pandehurit dhe dëshmitarët që kanë marrë pjesë në shqyrtimin kryesor. (Krivoshapkin kundër Rusisë, Nestak kundër Sllovakisë)
GJEDNJ – shpresa e fundit
Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut në Strasburg (GJEDNJ) është shpresa e fundit për palët në rastet kur ata besojnë se gjyqtari ka qenë i njëanshëm në një proces. Palët e pakënaqura me mënyrën se si gjyqtari ka vepruar në procedurat vendore dhe se si është zhvilluar procedura mund të kërkojnë mbrojtjen e të drejtave të tyre para GJEDNJ-së përmes neneve 5 dhe 6 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Në këtë kuptim, GJEDNJ nxori një numër të madh vendimesh në të cilat konstatoi shkelje të parimit të gjykimit të drejtë, korrekt dhe të paanshëm në vend.
Një nga më karakteristikët është rasti “Mitrov kundër Republikës së Maqedonisë”, rast lidhur me një aksident trafiku në të cilin pala e dëmtuar është gjyqtare, e cila në të njëjtën kohë është edhe udhëheqëse e Departamentit Penal të Gjykatës Themelore në Strumicë. Mitrov u akuzua për drejtim të automjetit nën ndikimin e alkoolit dhe tejkalim shpejtësie dhe u dënua me gjashtë vjet burg në mars të vitit 2008 nga gjykata në Strumicë. Në ankesën e tij drejtuar GJEDNJ-së, Mitrov deklaroi se gjatë procedurës ka kërkuar që të përjashtohen gjyqtarët që vendosin për rastin e tij, duke shpjeguar se ata do të duhet të vendosin për një aksident në të cilin palë në procedurë penale ishte kolegia e tyre dhe se një nga gjyqtarët paraprakisht kishte qenë bashkëpunëtor profesional te gjyqtarja e dëmtuar në këtë aksident.
Duke vendosur lidhur me ankesën, e duke u udhëhequr nga qëndrimi se paanshmëria nënkupton mungesën e paragjykimeve që duhet të vërtetohen, GJEDNJ-ja e pranoi ankesën e Mitrovit. Gjykata vlerësoi se ekzistenca e paanshmërisë në kuptimin e nenit 6 paragrafi 1 të Konventës duhet të vërtetohet në përputhje me testin subjektiv, i cili duhet të marrë parasysh nëse gjyqtari ka pasur ndonjë paragjykim personal, si dhe me një test objektiv, d.m.th. nëse gjykata ka ofruar garanci të mjaftueshme për të përjashtuar çdo dyshim të arsyeshëm për paanshmërinë e saj.
“Në çështjen në fjalë, Gjykata vlerëson se asnjë provë në lidhje me paragjykimin personal nuk është dhënë nga gjyqtarët e gjykatës që e kanë gjykuar çështjen e ankuesit. Prandaj, çështja duhet të vlerësohet nga këndvështrimi i paanshmërisë objektive. Gjykata rithekson se testi objektiv kryesisht i referohet një lidhjeje hierarkike ose një lidhje tjetër midis gjyqtarit dhe pjesëmarrësve të tjerë në proces. Sipas mendimit të Gjykatës, kjo është e mjaftueshme për të arritur në përfundimin se në rastin konkret frika e kërkuesit në lidhje me paanshmërinë e gjykatës mund të konsiderohet si e justifikuar objektivisht dhe arrin në përfundimin se në rastin konkret ka pasur shkelje të nenit 6 paragrafi 1 të Konventës…”
Ky aktgjykim i GJEDNJ-së tashmë është ekzekutuar, sepse Gjykata Themelore në Strumicë e ka pranuar kërkesën e Mitrovit për përsëritjen e procedurës penale, kësaj radhe para Gjykatës Themelore në Shtip.
Siç shihet, lista e shkeljeve të parimit të gjykimit të drejtë dhe të paanshëm nga disa nga gjyqtarët në Republikën e Maqedonisë është e gjatë. Maqedonia e Veriut. Nga (mos)njohja e të pandehurit me të drejtat e tij, përmes komunikimit të preferuar me prokurorët, deri te mosrespektimi i prezumimit të pafajësisë që në fillim të procesit. Është përgjegjësi ekskluzive e disa gjyqtarëve, e për ta ndryshuar këtë situatë nevojitet respektim më konsekuent i LPP-së dhe i rolit kontrollues të Këshillit Gjyqësor, por sigurisht edhe trajnime të vazhdueshme të gjyqtarëve.
“Integriteti i gjyqtarit është më i rëndësishëm, por edhe ndarja funksionale e pushtetit”
Roli i gjyqtarit në çdo procedurë është i një rëndësie parësore dhe është i përcaktuar me Ligjin për Gjykatat, por edhe në ligjet procedurale. Gjyqtari duhet të bazohet në të gjitha rregullat procedurale që janë të përfshira në ligje dhe akte ndërkombëtare, por sigurisht që duhet të respektojë edhe rregullat që dalin nga Kodi i Etikës së Gjyqtarëve, thotë Gjyqtari i Gjykatës Supreme Xhemail Saiti, i cili është edhe kryetar i Shoqatës së Gjyqtarëve. Në këtë drejtim, është shumë e rëndësishme të ndërtohet ai qëndrim i pavarur i gjyqtarit ndaj palëve në një procedurë, në mënyrë që ai të marrë një vendim të drejtë dhe meritor. Një vendim që do të jetë objektiv dhe një vendim që nuk do të jetë në favor të njërës nga palët në procedurë.
“Fjala më e përdorur në këtë kuptim është fjala integritet. Dhe çdo gjyqtar mendon se ka integritet për sa i përket veprimit të pavarur. Megjithatë, më e rëndësishmja është ndarja e mirë dhe ekuilibri midis tre pushteteve, diçka që duhet përmirësuar në vendin tonë. Nëse ka një ndarje reale të pushteteve, atëherë kjo është barriera e parë për një gjyqësor të pavarur. Elementi i dytë është integriteti personal i gjyqtarëve. Kjo pasohet nga pajisja e mirë e gjykatave dhe gjendja e tyre materiale, si dhe të ardhurat personale të gjyqtarëve. E plotësuar me segmente të tjera të punës që duhet të garantojnë organizimin e shpejtë të gjykatave, këto janë elementet që do të çojnë në qëllimin përfundimtar – drejtësi e pavarur dhe efektive. thotë Saiti. Ai shton se edhe Shoqata e Gjyqtarëve në periudhën e kaluar ka ndërmarrë aktivitete të ndryshme për promovimin e pavarësisë së gjyqtarëve, siç është organizimi i punëtorive dhe seminareve të ndryshme, të cilat rezultuan në konferencën finale me rastin e Ditës së Drejtësisë.
“Zakonisht e shohim njëanshmërinë e gjyqtarit kur i qartësojmë tezat e prokurorisë”
Paanshmëria e gjyqtarëve është çështje individuale dhe ndryshon nga rasti në rast, por fakt është se në disa procese, ne si mbrojtës, pak a shumë, e ndjejmë objektivitetin apo joobjektivitetin e gjykatës, thotë avokatja Sanja Aleksiq. Ndryshe nga bashkëbiseduesit tanë, ajo mendon se gjyqtarët janë megjithatë mjaft të trajnuar për ta ditur vendin e tyre në procedurë, por pavarësisht kësaj, njëanshmëria është e pranishme.
“Gjyqtarët e dinë saktësisht rregulloren për zhvillimin e procedurës. Ata janë mjaftueshëm të trajnuar, gjë që është një supozim ligjor se gjykata e njeh ligjin dhe ka përvojë në zbatimin konsekuent të rregullave procedurale. Gjithsesi, kur gjykata në përfundim të marrjes në pyetje si nga prokuroria ashtu edhe nga mbrojtja do ta sqarojë tezën e prokurorisë duke bërë pyetje dhe me këtë rast nuk kufizohet në mënyrën se si do ta bëjë këtë, megjithëse nuk mund të pyesë jashtë fakteve të vërtetuara nga palët, atëherë shihet se gjyqtari ka marrë anë në procedurë. Në të kundërtën, gjyqtari duhet të jetë vëzhgues i heshtur në procedurë, sepse barra e provës është detyrë e prokurorit publik. Gjithashtu, njëanshmëria apo paanshmëria e gjyqtarit vërehet edhe në drejtim të pranimit të pyetjeve të bëra nga mbrojtja, si dhe në kundërshtimet e parashtruara nga mbrojtja. Ka raste kur të gjitha kundërshtimet e mbrojtjes refuzohen si të pabazuara, edhe pse prokuroria nuk ka bërë ankesë përkatëse”.
*** Storja është përgatitur në kuadër të projektit “Forcimi i kapaciteteve të gazetarëve hulumtues në fushat e Kapitullit 23, me fokus në gjyqësi”.
—————————————————
3 Qershor 2021